Terapeuta trudnych małżeństw i relacji

Rozpad małżeństw staje się plagą społeczną, i to w każdym pokoleniu coraz większą. W pokoleniu moich rodziców była to rzadkość; w moim (pokolenie X) jest już częstsze, natomiast wśród millenialsów i pokolenia Z staje się chyba pierwszym wyborem w razie jakichkolwiek poważniejszych problemów w związku. W sumie w Polsce około jednej trzeciej małżeństw kończy się rozwodem, a w niektórych krajach nawet połowa. Wydaje mi się, że jedną z najważniejszych przyczyn tego stanu jest to, że w ostatnich dziesięcioleciach zarzucono uczenie młodych ludzi, że powinni pracować nad swoim charakterem i od siebie wymagać. Wymagają więc od innych i widzą ich wady, a o sobie mówią: „Już taki jestem”. Oraz: „mam prawo”.

Dlatego dzisiaj w tym jubileuszowym, trzysetnym tekście na blogu chcę Państwu przedstawić świętego, który specjalizuje się w ratowaniu małżeństw zagrożonych rozpadem. Druga jego „specjalizacja” to złamania kości. W Polsce do tej pory nieznany, ale „pracy” i u nas może mieć wiele. Nie wahajmy się prosić świętych o pomoc, zwłaszcza w sprawach, w których sieją zamęt złe duchy. A problemy małżeńskie oraz różne trudności psychoemocjonalne i konflikty międzyludzkie potrafią one niestety pogłębiać bardzo skutecznie. Niech święty Gummarus z Lier wyprasza pokój i jedność naszym małżeństwom i rodzinom.

Gummarus sam żył w nieszczęśliwym małżeństwie. Powstało o tym świętym wiele legend, a wiele faktów się zatarło w ciągu trzynastu stuleci, jakie upłynęły od jego śmierci, ale samo jego istnienie nie budzi wątpliwości. Jest patronem belgijskiego miasta Lier położonego między Antwerpią a Mechelen; tam w kaplicy św. Piotra mieści się jego grób i do dzisiaj, mimo laicyzacji, organizowana jest procesja ku jego czci, w której nosi się jego srebrny relikwiarz (więcej informacji: https://immaterieelerfgoed.be/nl/erfgoederen/sint-gummarusprocessie-lier). Działa też Bractwo Św. Gummarusa (profil na FB: www.facebook.com/broederschapsintgummarus/).

Gummarus z Lier żył od około 717 do 774 lub 775 roku (choć niektórzy uznają 714 rok jako datę śmierci). Urodził się w rodzinie arystokratycznej (panów na Emblem koło Lier) i był rycerzem. Przez pewien czas przebywał na dworze Pepina z Heristalu, który rządził wówczas całym państwem francuskim. Być może pełnił dla niego jakieś funkcje urzędnicze? Szczegóły nie dotarły do naszych czasów, za to znacznie więcej wiadomo o jego nieszczęśliwym małżeństwie.

Jego żona również pochodziła z arystokracji i nosiła imię Grimmara. Według przekazów była osobą wyniosłą i złośliwą. Pod nieobecność swego męża pogardliwie i okrutnie odnosiła się do służby i poddanych. Zachowała się opowieść o tym, jak kazała odebrać poddanym bydło, ogolić im głowy i znęcać się nad nimi. Według innej opowieści nie dawała pić spragnionym robotnikom rolnym. Według jeszcze jednej zmusiła młodą matkę do ciężkiej pracy wkrótce po porodzie. Są to oczywiście legendy, ale znaczące jest, że według tych opisów, kiedy Gummarus dowiaduje się o sprawie, stara się naprawić wyrządzone przez nią zło: zwraca wieśniakom ich bydło, ocala przed ukąszeniem żmii niemowlę pozostawione bez opieki przez matkę zmuszoną do pracy czy uderza laską o ziemię, dzięki czemu wytryskuje źródło i spragnieni robotnicy mogą się napić.

Relikwiarz świętego Gummarusa. Źródło: Wikimedia Commons/Bart76

Ta ostatnia opowieść ma także kontynuację: interwencja męża w obronie robotników tak rozzłościła Grimmarę, że aż się rozchorowała. Kiedy choroba zaczęła zagrażać życiu, Gummarus uczynił nad nią znak krzyża i dał jej napić się wody ze źródła, które cudownie wybiło. Gdy odzyskała zdrowie, nawróciła się i zmieniła na lepsze. W XV wieku na miejscu tego źródła wybudowano kaplicę, która istnieje do dzisiaj (Sint-Gummaruskapel w Emblem).

Jest też podanie mówiące o tym, jak Gummarus w czasie pielgrzymki do Rzymu (wielu bogatszych ludzi starało się w tamtych czasach raz w życiu odbyć taką pielgrzymkę), obozując gdzieś, ściął drzewo. Zobaczył to jego właściciel i wpadł we wściekłość. Wówczas Gummarus związał drzewo swoim pasem, a ono cudownie się zrosło. Co ciekawe, w Lier do dzisiaj przechowywany jest jako relikwia pas, uważany za jego własność. Nawet jeżeli pewne szczegóły tych legend są zmyślone, to mówią one o zwyczajnych i prawdopodobnych okolicznościach życiowych, a z całości wynika spójny obraz: Gummarus z zaangażowaniem naprawia dokonane zło i stara się „skleić” na powrót to, co zostało złamane czy jest zagrożone zerwaniem. Dlatego został uznany za patrona małżeństw zagrożonych rozpadem oraz mężów toksycznych żon. W opowieściach o jego życiu przewija się motyw radzenia sobie z ludźmi agresywnymi i rozgniewanymi, dlatego na pewno warto go wzywać także w przypadku problemów z cudzą lub własną złością.

Ostatnie lata życia – albo po rozstaniu się z Grimmarą, albo po jej śmierci (źródła podają różne wersje, z punktu widzenia obyczajowości epoki możliwe są obie) – Gummarus przeżył jako pustelnik. Jego pustelnia stała się po jego śmierci celem pielgrzymek i z biegiem czasu, po wzniesieniu na jej miejscu kościoła, dała początek miastu Lier.

Święty Gummarus zmarł 11 października i w tym dniu przypada jego wspomnienie liturgiczne. Po upływie czterdziestu lat od śmierci (a więc w 754 lub 815 roku) został kanonizowany. W Belgii i Holandii jest kilka kościołów pod jego wezwaniem. Najbardziej znane znajdują się w Lier i holenderskim Enkhuizen. Jest też ciekawostka, aczkolwiek typowa dla Belgii: pod imieniem Gummarusa produkowane jest piwo wytwarzane przez znany browar Cornelissen.

Źródła: kenteringen.nl, Wikipedia, teijssen.be, kerknet.be