Wizyta kardynała Parolina w Amsterdamie z okazji 750-lecia miasta

W dniach 25-26 maja odbyła się wizyta kardynała Pietro Parolina, Sekretarza Stanu Stolicy Apostolskiej, z okazji 750. rocznicy założenia Amsterdamu (a właściwie pierwszej znanej wzmianki o istnieniu miasta koło tamy na rzece Amstel, bo takie jest znaczenie tej nazwy). Działo się mnóstwo wspaniałych rzeczy i po kolei o nich opowiem, prezentując również zdjęcia.

Kardynał Parolin jest drugą najważniejszą osobą w Watykanie po papieżu. Pełnił tę funkcję za papieża Franciszka, a później przewodniczył konklawe, które wybrało Leona XIV. Stał też przy nim na balkonie bazyliki św. Piotra podczas jego pierwszego ukazania się Miastu i światu bezpośrednio po wyborze. Papież Leon zlecił kardynałowi Parolinowi dalsze pełnienie swego urzędu.

Wizyta kardynała w Amsterdamie w ramach trwającego cały rok hucznego jubileuszu miasta, na który składają się zarówno wydarzenia świeckie, jak i kościelne, była zaplanowana jeszcze przed śmiercią papieża Franciszka. Były więc obawy, czy nie zostanie odwołana, ale ostatecznie wszystko powiodło się pomyślnie.

Kardynał Parolin przyleciał na amsterdamskie lotnisko Schiphol późnym popołudniem w sobotę 24 maja. Przywitali go ks. Jan Thomas Limchua, pełniący obowiązki chargé d'affaires Nuncjatury Apostolskiej, oraz pani dyrektor protokołu dyplomatycznego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Holandii. Był też oczywiście obecny biskup haarlemsko-amsterdamski Jan Hendriks wraz z wikariuszem generalnym ks. Bartem Putterem. Wieczorem ksiądz kardynał odbył przejażdżkę statkiem po amsterdamskich kanałach, aby choć tak w ekspresowym tempie zapoznać się z cudami miasta nad rzeką Amstel. Więcej czasu na zwiedzanie nie było. Później biskup Hendriks podarował mu „na przeprosiny” album ze wszystkimi dziełami Van Gogha, sumitując się: „Kiedy ksiądz kardynał wróci do domu i ludzie usłyszą, że był w Holandii, zareagują: O, Rembrandt i van Gogh! A my tymczasem nie daliśmy księdzu żadnej możliwości zobaczenia czegokolwiek z tego”.

Program niedzielny obejmował dwie wielkie celebracje. O godz. 10.00 kardynał Parolin celebrował uroczystą Mszę pontyfikalną w konkatedrze św. Mikołaja, z udziałem licznych dostojników kościelnych i świeckich, z panią burmistrz Femke Halsema (z partii bardzo lewicowej, ale politycy w Holandii wiedzą, co wypada, i umieją się zachować) oraz przewodniczącym Senatu, zwanego w Holandii Pierwszą Izbą, profesorem Janem Anthonie Bruijnem na czele. Byli ministrowie, parlamentarzyści, ambasadorzy i tak dalej. Msza była transmitowana w telewizji państwowej, a później odbyło się przyjęcie, na które oprócz oficjeli zaproszono także grupę osób, które w ostatnich tygodniach przyjęły chrzest i weszły do Kościoła katolickiego.

Podczas celebracji ksiądz kardynał miał na sobie ornat z herbem Amsterdamu oraz pięknym przedstawieniem Amsterdamskiego Cudu. Ten cud i jego rola w dziejach miasta stale się przewijają podczas obchodów 750-lecia, i także kardynał Parolin przypomniał w homilii, że „to właśnie cud eucharystyczny, który miał miejsce w Amsterdamie w 1345 roku, w znacznym stopniu przyczynił się do rozwoju miasta!”.

Po południu o godz. 16.00 kardynał przewodniczył w katedrze św. Bawona w Haarlemie uroczystym śpiewanym nieszporom. Ale wcześniej odbyło się jeszcze jedno ciekawe i pomysłowe wydarzenie: procesja młodzieży, w tym ministrantów i akolitów, z kościoła Niepokalanego Poczęcia NMP w sąsiedniej miejscowości Overveen do katedry z relikwiami świętych męczenników z Gorkum. Jak napisano w zapowiedzi, „jest to radosna procesja, w której dziękujemy Bogu za to, że dał tym Męczennikom łaskę wytrwałości w wierze, i w której prosimy Boga o to samo”. Relikwie pozostaną w katedrze już na stałe (warto dodać, że kult męczenników z Gorkum, którzy zginęli w 1572 roku z rąk protestantów, w ostatnich latach szybko się rozwija, zob. np. nasz tekst „Mnóstwo propozycji z okazji okrągłej 450. rocznicy śmierci męczenników z Gorkum”).

Na celebracji obecny był burmistrz Haarlemu, pan Jos Wienen, a także członkowie zakonów rycerskich, duchowieństwo, młodzież i wielu innych gości. Po nieszporach kardynał Parolin odbył spotkanie z księżmi i seminarzystami (na którym przypomniał wizytę Jana Pawła II w Holandii w 1985 r. i jego nauczanie) oraz drugie spotkanie z gośćmi. Co ciekawe, była wśród nich grupa muzułmanów z panem Mehmetem Tütüncü, autorem książki o relikwiach Krzyża świętego, o którym pisaliśmy w tekście „Konkatedra św. Mikołaja w Amsterdamie otrzymała relikwie Krzyża Świętego i Korony Cierniowej”. Podarowali oni kardynałowi dzieło sztuki przedstawiające tekst Koranu o Maryi i Jezusie.

Poniedziałek 26 maja był drugim dniem wizyty kardynała Parolina w Holandii. Rano pojechał do Hagi (w Randstadzie wszędzie jest blisko) na spotkanie z premierem państwa, panem Dickiem Schoofem. Ze względu na aktualną sytuację na świecie i aktywną rolę zarówno Holandii, jak i Stolicy Apostolskiej w próbach doprowadzenia do pokoju na Ukrainie i w Gazie z pewnością nie była to wizyta jedynie kurtuazyjna; jak napisał biskup Hendriks, „rozmawiano o pokoju na świecie, zwłaszcza na znanych obszarach konfliktów, a także o wolności religijnej”.

Kolejnym punktem programu był lunch, na który zaproszono m.in. głównego konserwatora oraz przewodniczącego rady nadzorczej muzeum tajnego kościoła Ons’ Lieve Heer op Solder („Tajny kościół katolicki z Amsterdamu oficjalnie Dziedzictwem Europejskim”). Później kardynał został oprowadzony po tym niezwykłym miejscu i obejrzał wystawę poświęconą Amsterdamskiemu Cudowi. I wydarzyło się coś jeszcze, co dla mnie osobiście jest bardzo poruszające: kardynał jako pierwszy zapoznał się z właśnie sprowadzonym z Biblioteki Narodowej w Brukseli bezcennym XVI-wiecznym Kodeksem Occo! Przypomnę, że Kodeks Occo jest jedynym ocalałym przedmiotem ze zniszczonego przez protestantów sanktuarium Heilige Stede – zawiera muzykę wykonywaną podczas sprawowanych w nim niegdyś obrzędów liturgicznych ku czci Najświętszego Sakramentu. Tak, i jest to właśnie ten kodeks, na którym opierał się współorganizowany przeze mnie projekt: koncerty z tego kodeksu w Amsterdamie i Polsce („Przywróćmy do życia muzykę z sanktuarium Cudu Eucharystycznego w Amsterdamie”; „Nowy projekt z Kodeksu Occo – zapraszamy na warsztaty i na koncert!”). Nagrania są nadal dostępne w Internecie na kanale YouTube Liturgia.pl. Nigdy nie widziałam go w oryginale, pracowaliśmy na skanach. Marzę o tym, żeby go zobaczyć!

Ostatnim punktem programu była wizyta w pobliskim Begijnhofie, gdzie również znajdował się ongiś tajny kościół. Kaplica ta jest teraz, kiedy już nie ma Heilige Stede, głównym ośrodkiem kultu Amsterdamskiego Cudu. Kardynał Parolin zwiedził to miejsce i spotkał się z posługującymi tam księżmi sakramentarzami oraz emerytowanym biskupem pomocniczym Janem van Burgsteden, który należy do tego zgromadzenia i podarował kardynałowi relikwie założyciela, św. Piotra Juliana Eymarda.

Autorem zdjęć jest pan Wim Koopman. Publikuję tylko kilka, a całe obszerne galerie znajdują się na stronie diecezji: bisdomhaarlem-amsterdam.nl i na blogu biskupa Hendriksa: arsacal.nl. Transmisja z Mszy pontyfikalnej w konkatedrze św. Mikołaja (https://npo.nl/start/serie/eucharistieviering_1/seizoen-44_1/amsterdam_93/afspelen) jest niestety w Polsce niedostępna, ale można obejrzeć transmisję nieszporów w katedrze św. Bawona na jej kanale Kathedraal TV: https://www.youtube.com/watch?v=AqSd-0Kyj0A

Źródła: arsacal.nl, bisdomhaarlem-amsterdam.nl